ابنشباط ابوعبدالله محمد بن علیاِبْنِ شَبّاط، ابوعبدالله محمد بن علی بن محمد (۶۱۸ -۶۸۱ق/ ۱۲۲۱-۱۲۸۲م)، ادیب ، شاعر ، مورخ و فقیه مالکی می باشد. ۱ - زندگینامهخاستگاه خاندان وی تَوْزَر از شهرهای تونس بود. پدرش از توزر به قسنطینه رفت و ابن شباط در آنجا به دنیا آمد [۱]
نیفر محمد، عنوان الادیب، ج۱، ص۶۵، تونس، ۱۳۵۱ق.
برخی زادگاه او را توزر دانستهاند. [۲]
بستانی ف، ج۳، ص۲۴۹.
[۳]
زرکلی، اعلام، ج۶، ص۲۸۳.
۱.۱ - قاضی توزروی ۴ ساله بود که به همراه خانوادهاش به توزر بازگشت و در آنجا به تحصیل علم پرداخت و پس از طی [[|مدارج]] علمی در زمره مشاهیر عصر خود در آمد [۴]
نیفر محمد، عنوان الادیب، ج۱، ص۶۵، تونس، ۱۳۵۱ق.
[۵]
مخلوف محمد، شجرة النور الزکیة، ج۱، ص۱۹۱، قاهره، ۱۳۵۰ق.
و منصب قضا را در آنجا برعهده گرفت. [۶]
کحاله عمررضا، معجم المؤلفین، ج۱۱، ص۵۷، دمشق، ۱۳۷۶ق/۱۹۵۷م.
[۷]
زرکلی، اعلام، ج۶، ص۲۸۳.
۱.۲ - سرانجام ویمدتی نیز در تونس به امر تدریس اشتغال داشت. از جمله شاگردان او محمد بن حیان شابطی را میتوان نام برد. [۸]
زرکلی، اعلام، ج۶، ص۲۸۳.
[۹]
مخلوف محمد، شجرة النور الزکیة، ج۱، ص۱۹۱، قاهره، ۱۳۵۰ق.
وی سرانجام در توزر درگذشت. [۱۰]
بستانی ف، ج۳، ص۲۴۹.
۲ - آثار ابن شباطاز وی کتابی با نام صلة السمط وسمة المرط، در ۴ جزء به جا مانده که شرحی است ادبی و تاریخی بر قصیده لامیه ابومحمد شقراطسی در سیره و زهد . [۱۱]
ابن خیر محمد، فهرست، ج۱، ص۴۱۹، به کوشش فرانسیکو کودرا و خ ریبراتاراگو، بغداد، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۳م.
چاپ انتقادی این کتاب به کوشش احمد مختار عبادی در مادرید (۱۹۷۱م) انجام شده است.۲.۱ - اثر منصوبزرکلی [۱۲]
زرکلی، اعلام، ج۶، ص۲۸۳.
دو کتاب سمط اللا¸ل، در تاریخ و العزة اللائحة را به او نسبت داده است.۳ - فهرست منابع(۱) ابن خیر محمد، فهرست، به کوشش فرانسیکو کودرا و خ ریبراتاراگو، بغداد، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۳م. (۲) بستانی ف. (۳) زرکلی، اعلام. (۴) کحاله عمررضا، معجم المؤلفین، دمشق، ۱۳۷۶ق/۱۹۵۷م. (۵) مخلوف محمد، شجرة النور الزکیة، قاهره، ۱۳۵۰ق. (۶) نیفر محمد، عنوان الادیب، تونس، ۱۳۵۱ق. ۴ - پانویس
۵ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی برگرفته از مقاله «ابنشباط» ج۴، ص۱۳۶۶. |